Вучоба ў школе - працяглы і складаны працэс. Дзіця паступае ў першы клас, быўшы зусім яшчэ драбком, а заканчвае школу ўжо практычна дарослым чалавекам, маючы за плячыма салідны багаж ведаў. Веды гэтыя трэба назапашваць паступова, год за годам, пастаянна паўтараючы пройдзены матэрыял і асвойваючы новую інфармацыю.
Педагагічныя метады, якія прымяняюцца сёння, шматлікія і разнастайныя. Кожны добры педагог імкнуцца знайсці свой падыход да вучняў, што асабліва важна ў дачыненні да хлопчыкаў і дзяўчынак, толькі якія ступілі на шлях да ведаў. І адным з такіх метадаў з'яўляецца праблемны падыход у навучанні малодшых школьнікаў. Ён заключаецца ў наступным: дзецям прапануецца не проста слухаць і запамінаць новую для іх інфармацыю, а самастойна рабіць высновы ў працэсе вырашэння зададзенай настаўнікам праблемы.
Дадзены метад праблемнага навучання добра зарэкамендаваў сябе менавіта ў пачатковай школе, паколькі многім першакласнікам бывае цяжка перайсці ад гульнявой формы навучання, ужыўной ў дашкольнай адукацыі, да «сур'ёзнай» вучобе ў школе, а праблемнае навучанне ў нейкай ступені нагадвае гульню. Акрамя таго, тут кожнае дзіця займае актыўную пазіцыю, самастойна спрабуючы знайсці адказ на пастаўленае пытанне або вырашыць задачку, а не проста сядзіць за партай і зубрыць незразумелы для яго матэрыял. Словам, праблемнае навучанне - гэта прагрэсіўны і эфектыўны спосаб прышчапіць дзецям любоў і імкненне да ведаў.
Псіхалагічныя асновы праблемнага навучання
Асноўныя псіхалагічныя ўмовы дадзенага метаду такія:
- навучэнцы дзейнічаюць максімальна самастойна, але пад кантролем настаўніка;
- заданні могуць быць рознага ўзроўню складанасці, але абавязкова выканальнымі;
- яны ставяцца ў адпаведнасці з узроўнем ведаў вучняў на аснове ўжо пройдзенага матэрыялу;
- мэта такога навучання - не проста асвоіць якую-небудзь тэму, а выклікаць актыўнасць і імкненне самастойна знайсці рашэнне праблемы.
Этапы і формы праблемнага навучання
Паколькі методыка праблемнага навучання цесна звязана з актыўнай разумовай дзейнасцю, то і яе працэс можна прадставіць у выглядзе адпаведных этапаў:
- Дзіця знаёміцца з праблемнай сітуацыяй.
- Ён аналізуе яе і выяўляе праблему, якая патрабуе вырашэння.
- Далей варта непасрэдна сам працэс рашэння праблемы.
- Вучань робіць высновы, правяраючы, ці правільна ён вырашыў пастаўленую перад ім задачу.
Праблемнае навучанне - гэта свайго роду творчы працэс, які мяняецца з павышэннем ўзроўню развіцця вучняў. Зыходзячы з
- «Навуковае творчасць» - гэта сумесная праца настаўніка і вучняў, якія адкрываюць для сябе новыя законы і тэарэмы, вывучаючы тэорыю;
- «Практычнае творчасць» - гэта прымяненне атрыманых тэарэтычных ведаў на практыцы, у працэсе вырашэння пастаўленай настаўнікам задачы;
- «Мастацкая творчасць» - гэта творчы пошук, які выліваецца ў літаратурныя эксперыменты, маляванне, музычныя практыкаванні, розныя гульні і да т.п.